ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରରେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ପାଳନ ହେଉଥିବା ଭିନ୍ନଭିନ୍ନ ପର୍ବର ରୀତିନୀତି ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ । ଠାକୁରଙ୍କର ଏହି ପର୍ବନେଇ ସାରା ଓଡ଼ିଶାରେ ମଧ୍ୟ ଘରେ ଘରେ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ପାଳନ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ସମସ୍ତ ପର୍ବରେ ଠାକୁରଙ୍କ ସେବାୟତମାନେ ଭାଗନେଇ ବିଭିନ୍ନ ସେବା ତୁଲାଇଥାଆନ୍ତି ।
ଦ୍ବିତୀୟା ଓଷା
ଆଶ୍ବିନ କୃଷ୍ଣ ଦଶମୀରେ ଏହି ପର୍ବ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଦିନ ସକାଳ ଧୂପ ପରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପାଖରୁ ଆଜ୍ଞାମାଳ ନେଇ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ମନ୍ଦିରରେ ପଡିଥିବା ଖଟ ଉପରେ ବିଜେ ହେବେ । ଏଠାରେ ପୂଜା ସରିବାପରେ ଫେରିଯିବେ ।
ଦଶହରା
ଏହି ନୀତି ଅବକାଶ ପୂଜା ସରିବା ପରେ ଆଶ୍ବାନ ଶୁକ୍ଳ ଦଶମୀରେ ହୁଏ । ପଶୁପାଳକ ଆୟୁଧ ଲାଗି କରିବେ । ବଡ ବାଡରେ ହଳ ମୂଷଳ, ମଝି ବାଡରେ ତଡଗୀ ଓ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ବାଡରେ ଶଙ୍କ ଚକ୍ର ଲାଗି ହୋଇଥାଏ । ଏହାପରେ ମଦନ ମୋହନ ଓ ରାମକୃଷ୍ଣ ବୀରବେଶରେ ସଜ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ।
ଶ୍ରୀହରି ଉତ୍ଥାପନ ଏକାଦଶୀ
କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀରେ ଶୟନଦେବଙ୍କ ଉତ୍ଥାପନ ହୁଏ ।
ଗର୍ଭଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତି
ତୁଳ ମାସର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିନ ଏହି ନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ ।
ଛାଡ ଖାଇ
ଏହି ଦିନ ଭଣ୍ଡାର ଲୋକନାଥ ବିମାନରେ ଲୋକନାଥ ମନ୍ଦିରକୁ ବିଜେ ହୁଅନ୍ତି ଓ ସେଠାରେ ପୂଜାକର୍ମ ପରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ଫେରି ଆସନ୍ତି ।
ପ୍ରଥମାଷ୍ଟମୀ
ମାର୍ଗଶିର କୃଷ୍ଣ ଅଷ୍ଟମୀ ଦିନ ଏହି ପୂଜା କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି ପୂଜାରେ ତିନିବାଡରେ ପୂଜା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ ।
ଦିପାବଳୀ
ଏହି ପର୍ବନୀତି ମାର୍ଗ କୃଷ୍ଣ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ, ଅମାବାସ୍ୟା ଓ ଶୁକ୍ଳ ପ୍ରତିପଦାର ହୁଏ । ରତ୍ନ ସିଂହାସନ ତଳେ ଚାଉଳରେ ଗଛ ହୋଇ ସେଥିରେ ଦୀପ ଜଳେ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ନୀତି କରାଯାଇଥାଏ ।
ପଣ୍ଡୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା
ଏହି ନୀତି ମାର୍ଗଶିର ପୂର୍ଣ୍ଣିମାଦିନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ । ଦକ୍ଷିଣ ଘରୁ ନୃସିଂହଙ୍କୁ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରି ବିମାନରେ ନେଇ ଚାରି ଆଶ୍ରମକୁ ଯାଇ ଫେରନ୍ତି ।
ଧନୁ ସଂକ୍ରାନ୍ତି
ଧନୁ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଠାରୁ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଯାଏ ପହିଲି ଭୋଗ ମାସ । ଧନୁ ମାସରେ ଧନୁ ମୁଆଁ ଓ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିନ ମକର ଚାଉଳ ଭୋଗ ହୁଏ । ପହିଲି ଭୋଗରେ ବିଶେଷ ପିଠା ପଣା ଭୋଗ ହୁଏ ।
ବଉଳ ଅମାବାସ୍ୟା
ଏହି ପର୍ବ ପୌଷ ଅମାବାସ୍ୟା ଦିନ ହୁଏ । ସେ ଦିନ ସକାଳ ଧୂପ ସରିବା ପରେ ରୋଷରୁ ବଉଳ ଗଇଁଠା ଆସି ଭୋଗ ଲାଗିଥାଏ ।
ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି
ଏହି ଦିନ ସକାଳ ଆଳତୀ ଓ ଅବକାଶ ନୀତି ପରେ ଠାକୁରଙ୍କର ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ନୀତି ସମାପନ ହୋଇଥାଏ ।
ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ
ଏହି ପର୍ବ ମାଘ ଶୁକ୍ଳ ଦିନ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଧୂପ ପରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ । ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ସରସ୍ବତୀ ଓ ଦୋଳଗୋବିନ୍ଦଙ୍କ ଦକ୍ଷିଣିଘରେ ଏହି ନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ ।
ଶିବ ରାତ୍ର
ଏହି ଉତ୍ସବରେ ଭଣ୍ଡାର ଲୋକନାଥଙ୍କୁ ଲୋକନାଥ ମନ୍ଦିରକୁ ନିଆଯାଏ । ପୂଜା ସରିବା ପରେ ସେ ମନ୍ଦିରକୁ ଫେରି ଆସନ୍ତି ।
