ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସର୍ କ୍ରିକ୍ ବିବାଦ ବହୁ ଦିନର। ଏହି ବିବାଦ ୧୯୬୦ ମସିହାରୁ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଲାଗି ରହିଛି। ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂହ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ପାକିସ୍ତାନ ସର୍ କ୍ରିକ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ କୌଣସି ଅଶାନ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ, ତେବେ ଭାରତ ଏପରି ଜବାବ ଦେବ ଯାହା ପାକିସ୍ତାନର ଇତିହାସ ଏବଂ ଭୂଗୋଳ ଉଭୟକୁ ବଦଳାଇ ଦେବ। ସ୍ୱାଧୀନତାର ଅନେକ ବର୍ଷ ପରେ ମଧ୍ୟ, ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସୀମା ବିବାଦର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ହୋଇନାହିଁ। ଭାରତ ବାରମ୍ବାର କୂଟନୈତିକ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଧାନ ଖୋଜିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି, କିନ୍ତୁ ପାକିସ୍ତାନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ରହିଛି। ଏହି ସମୟରେ, ପାକିସ୍ତାନ ସେନା ସମ୍ପ୍ରତି ସର୍ କ୍ରିକ ସଂଲଗ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ତାର ସାମରିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିସ୍ତାର କରିଛି, ଯାହାକୁ ଭାରତ ତୀବ୍ର ବିରୋଧ କରିଛି। ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପାକିସ୍ତାନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଉପରେ ସନ୍ଦେହ ହେବା ସ୍ୱାଭାବିକ, କାରଣ ଏହାର ସାମ୍ପ୍ରତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଅସ୍ଥିରତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାର ପ୍ରୟାସକୁ ସୂଚିତ କରୁଛି। ସେ କହିଛନ୍ତି, ଭାରତୀୟ ସେନା ଏବଂ ବିଏସଏଫ ମିଳିତ ଭାବରେ ଏବଂ ସତର୍କତାର ସହିତ ଦେଶର ସୀମାକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଉଛନ୍ତି। ଯଦି ପାକିସ୍ତାନ ସର୍ କ୍ରିକ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ କୌଣସି ଦୁଃସାହସିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସାହସ କରେ, ତେବେ ଏହାକୁ ଏକ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଜବାବ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଏହାର ଇତିହାସ ଏବଂ ଭୂଗୋଳ ଉଭୟକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବ।
ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ପାକିସ୍ତାନକୁ ୧୯୬୫ ଯୁଦ୍ଧର କଥା ମନେ ପକାଇ ଦେଇଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ଭାରତୀୟ ସେନା ଲାହୋର ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ନିଜର କ୍ଷମତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା। ଆଜି ୨୦୨୫ରେ ପାକିସ୍ତାନ ଭୁଲିଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ଯେ କରାଚିକୁ ଯିବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ରାସ୍ତା ଏହି କ୍ରିକ୍ ଦେଇ ଯାଇଥାଏ। ସର କ୍ରିକ୍ ଅଞ୍ଚଳ ରଣନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ। ସେଠାରେ ଯେକୌଣସି ସାମରିକ ଉତ୍ତେଜନା କେବଳ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରିବ ନାହିଁ ବରଂ ଭାରତ ମହାସାଗର ଅଞ୍ଚଳରେ ଅସ୍ଥିରତା ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରିବ। ଭାରତ ସ୍ପଷ୍ଟ ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇ କହିଛି ଯେ ସୀମା ସୁରକ୍ଷାରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ସାଲିସ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। ୧୯୬୦ ଦଶକରୁ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସର କ୍ରିକ୍ ବିବାଦ ବିଚାରାଧୀନ ଅଛି। ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଗୁଜରାଟ ଏବଂ ସିନ୍ଧ ପ୍ରଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ସୀମା ରେଖା ସହିତ ଜଡିତ। ଏବେ, ପାକିସ୍ତାନର ବର୍ଦ୍ଧିତ ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ମଧ୍ୟରେ, ଭାରତ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛି ଯେ ଯେକୌଣସି ଆକ୍ରମଣର କଡ଼ା କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନିଆଯିବ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳ କେବଳ ଏହାର ତେଲ, ମାଛ ଏବଂ ଖଣିଜ ସମ୍ପଦ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନୁହେଁ, ବରଂ ରଣନୈତିକ ଭାବରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ମଧ୍ୟ। କରାଚୀକୁ ଏକ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପ୍ରବେଶ ପଥ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଦେଇ ଗତି କରେ, ଯାହା ଏହାକୁ କେବଳ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସୀମା ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ଭାରତ ମହାସାଗର ଅଞ୍ଚଳର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଥାଏ। ସର କ୍ରିକ୍ ବିବାଦ କେବଳ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଉତ୍ତେଜନାର ବିଷୟ ନୁହେଁ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ସାମୁଦ୍ରିକ ସୁରକ୍ଷା, ବାଣିଜ୍ୟ ମାର୍ଗ ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ସମ୍ପଦର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ପାକିସ୍ତାନର ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଆଞ୍ଚଳିକ ଉତ୍ତେଜନାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରେ, ଏବଂ ଭାରତ ଏହାକୁ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସହ୍ୟ କରିବ ନାହିଁ। ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କରେ ସର୍ କ୍ରିକ୍ ବିବାଦ ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପ୍ରସଙ୍ଗ ହୋଇ ରହିଛି। ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଘଟଣାକ୍ରମ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛି ଯେ ଭାରତ ତାର ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ରଣନୈତିକ ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ। ପାକିସ୍ତାନକୁ ଚେତାବନୀ ଦିଆଯାଇଛି ଯେ ଯେକୌଣସି ଆକ୍ରମଣ କେବଳ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଏବଂ ତ୍ୱରିତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନରେ ପରିଣତ ହେବ।
